Rozróżniamy trzy podstawowe techniki druku: druk wypukły, płaski i wklęsły (staloryt), które różnią się między sobą wzajemnym położeniem elementów drukujących i niedrukujących formy.
TYPOGRAFIA.
Typografia jest to potoczne określenie techniki drukowania wypukłego, gdzie farba drukarska naniesiona na elementy drukujące (wypukłe) jest następnie przenoszona przez bezpośredni docisk matrycy do papieru. Linie z których powstał rysunek mają brzegi postrzępione i ciemniejsze od partii środkowej. Powodem tego jest wyciśnięcie farby na zewnątrz elementu drukującego. Typowym przykładem druku wypukłego jest drzeworyt. W latach dwudziestych XX wieku w Polsce technika druku typograficznego była słabo rozwinięta. Były to początki organizacji państwowych zakładów, dlatego pierwsze druki banknotów techniką typograficzną nie były najlepszej jakości. Przykładem "usterkowego" druku typograficznego jest banknot o nominale 250.000mkp z datą emisji 25 kwietnia 1923. Obecnie typografii prawie się nie używa do druku banknotów pomimo ogromnego postępu w tej dziedzinie.
WKLĘSŁODRUK (staloryt)
Jest to technika w której wgłębne elementy drukujące formy cylindrycznej (lub płaskiej - heliograwiura) znajdują się poniżej elementów niedrukujących. Proces drukowania polega na nałożeniu farby drukarskiej na powierzchnię cylindra, a następnie usunięcia jej nadmiaru za pomocą rakla, usuwającego farbę z wyższych (niedrukujących) elementów formy. Farba pozostaje tylko w niższych (drukujących) elementach formy tzw. rowkach, skąd przez silny docisk cylindra drukowego zostaje przeniesiona na papier. W celu uzyskania wielu dobrej jakości odbitek z jednej formy drukującej (matrycy) forma ta musi być wykonana z hartowanej stali - stąd nazwa staloryt.
Rozróżniamy dwie techniki druku wklęsłego.
Przy wklęsłodruku tzw. "mokrym", papier w procesie drukowania zostaje nawilżony, przez co staje się bardziej miękki i przez docisk głębiej wnika we wgłębne elementy drukujące formy cylindra. Po wysuszeniu niestety kurczy się, zmniejszając jednocześnie rysunek. Zdarza się, że banknoty o identycznym rysunku drukowane "na mokro" mają różne wymiary, jest to spowodowane użyciem do druku papieru o różnej kurczliwości. Aby temu zapobiec opracowano technikę tzw. "suchego" wklęsłodruku (na suchym papierze), który jest bardziej wydajny, gdyż odpada proces nawilżania papieru i suszenie gotowych odbitek, a wydrukowany rysunek zachowuje identyczny wymiar - taki, jaki ma rysunek formy cylindra.
Typowym przykładem różnic w wymiarach rysunku banknotów, wynikłych z różnych technik druku wklęsłego, są banknoty o nominałach: 20, 50, 100 i 500 złotych z datą emisji 1948.
Wklęsłodruk (staloryt) jest w zasadzie stosowany do druku rysunku głównego na awersie banknotu i jest stosunkowo łatwo wyczuwalny opuszkami palców w formie wypukłości.
DRUK PŁASKI
Elementy drukujące znajdują się w jednej płaszczyźnie z elementami niedrukującymi. Odbitki drukarskie uzyskuje się dzięki temu, że elementy drukujące przyjmują farbę drukarską, a elementy niedrukujące nie przyjmują jej. Odbitki drukarskie można otrzymać metodą drukowania bezpośredniego - litografia, lub pośredniego - offset. Litografia - na wypolerowaną powierzchnię kamienia litograficznego (płyta z piaskowca) nanosi się rysunek kredką litograficzną, tłustą farbą, odpowiednim tuszem lub metodą emulsji fotograficznej. Następnie zakwasza się kamień słabym roztworem kwasu azotowego połączonego z gumą arabską i powleka farbą drukarską. Farba przylega do miejsc zarysowanych, nie zatrzymując się na uodpornionej na nią kwasem powierzchni kamienia. Odbitki wykonuje się na papierze pod prasą. Litografię początkowo używano jako technikę reprodukcyjną, między innymi również do drukowania banknotów, lecz była ona mało wydajna. Przykładem druku litograficznego są banknoty Polskiej Krajowej Kasy Pożyczkowej drukowane przez prywatne drukarnie i państwowe zakłady graficzne w latach 1919 - 1920. Banknoty o nominałach 100, 500, 1000 i 5000 złotych z datą emisji 28 lutego 1919 były również drukowane techniką litograficzną przez firmę Waterlow & Sons Limited w Londynie. Drukarnia ta drukowała ponadto techniką algrafii, używając do tego specjalnych płyt aluminiowych odpowiednio szlifowanych i ziarnowanych. Obecnie litografię i algrafię stosuje się jedynie w grafice artystycznej. Offset - jest to technika drukowania płaskiego pośredniego, w której farba drukarska przenoszona jest z formy drukarskiej na materiał (np.: papier) za pośrednictwem cylindra, pokrytego warstwą gumy. Odbitka powstała na cylindrze pośrednim zostaje następnie przeniesiona (odciśnięta) na zadrukowywany materiał. jest to bardzo dokładna i wydajna technika druku. Na nowoczesnych maszynach do druku offsetowego można drukować jednocześnie w kilku kolorach z obu stron arkusza. Aktualnie offset w połączeniu z wklęsłodrukiem stanowi podstawową technikę druku banknotów.
